Kennisplatform
Nieuw: Let op! Wij-leren.nl lanceert nieuwe website

feedback

Dossier: alle informatie over feedback

Feedback is de reactie van de onderwijsgevende op het leren van de leerling. Feedback is effectief als deze de lerende antwoord geeft op drie vragen:

  • waar ga ik naartoe? (wat is het doel van deze taak)
  • hoe doe ik het? (informatie over de huidige leerprestaties en leerprocessen)
  • wat is de volgende stap? (individuele tips om het beoogde leerdoel te bereiken)

De focus van feedback moet liggen op veranderingen die de leerling moet doorlopen en niet op veranderingen in diens werk. Voor effectieve feedback is een goede vertrouwensrelatie itussen de leerling en de leerkracht nodig.

Wanneer leraren proces-georienteerde feedback geven op het leerpróces kan dit het leerproces en de leerbereidheid van leerlingen bevorderen, in tegenstelling tot becijferende en beoordelende feedback . De eerste wordt ook wel formatieve feedback of assessment genoemd; de tweede summatieve assessment.

Er zijn zeven essentiële punten voor het geven van deze zogenoemde proces-georiënteerde, of formatieve feedback. 

  1. Feedback moet verwijzen naar een doel.
  2. Feedback moet tastbaar en transparant zijn.
  3. Feedback moet actiegericht zijn.
  4. Feedback moet gebruiksvriendelijk zijn.
  5. Feedback moet vlot en tijdig worden gegeven.
  6. Feedback moet voortdurend formatief zijn, dus inzicht geven in het leerproces van de leerling.
  7. Feedback moet consistent zijn; de normen zijn duidelijk en gelijk voor iedereen.

Proces-georiënteerde feedback heeft pas invloed op het leren van leerlingen wanneer zij iets doen met de ontvangen feedback. Omdat leerlingen dit niet vanzelf doen, is (alsnog) directe instructie nodig van de leerkracht. Daarbij is punt 5 van belang: snel nakijken en snel terugkoppelen bevordert de effectiviteit.

Samenvattend: effectieve feedback geeft de leerling inzicht in zijn taak en leerprocessen en voorziet de leerling van informatie over de taak die is uitgevoerd. Om nakijken van nut te laten zijn, moet proces-georiënteerde feedback worden gegeven. Aansluitend moet de leerkracht de leerling duidelijke instructies geven om de ontvangen feedback te verwerken.

Boeken over feedback

Feedback in de klas

Hoe zorg je dat de leerling meer leert en jij minder verbetert?
Waarom is werken met voorbeelden zo belangrijk bij feedback?
In welke werkvormen schuilen verborgen leerkansen?

Feedback is een cadeautje

Eigenlijk is het leven één grote feedbacksessie: dagelijks krijgen we advies en kritiek van vrienden, familie, collega's, klanten, leidinggevenden en zelfs van huisdieren. En ook al weten we dat feedback zeer waardevol kan zijn, vaak negeren we het of herkennen het überhaupt niet.

Feedback is een cadeautje

Heb je vragen over dit thema? Stel ze in de onderwijs community binnen de Wij-leren.nl Academie!

Laatst geactualiseerd op 11 december 2023

Ontdek meer

Externe verwijzingen

Wat is formatieve evaluatie?Wat is formatieve evaluatie?
 Wij-leren.nl Academie
Onderpresteren in het basisonderwijsOnderpresteren in het basisonderwijs
 Medilex Onderwijs

Boeken

Feedback in professionele context Kom maar op met je feedback - Machiel KarelsToetsrevolutieToetsrevolutie - Naar een feedbackcultuur in het voortgezet onderwijs - Helèn de JongOnderwijsmythesJongens zijn slimmer dan meisjes - 35 mythes over leren en onderwijs - Arja KerpelFormatieve assessmentLeren zichtbaar maken met formatieve assessment - In de praktijk - Arja KerpelFeedback zichtbaar makenFeedback om leren zichtbaar te maken - Arja KerpelEffectieve feedback in het onderwijsEffectieve feedback in het onderwijs - Machiel KarelsBenut het leerpotentieel van alle leerlingenBenut het leerpotentieel van alle leerlingen - Machiel Karels

Samenvatting

Feedback gevenFeedback - betekenis en voorbeelden - Machiel KarelsGroepsfeedbackWerkvormen groepsgewijze feedback - Machiel KarelsLage toetsresultaten in vo en motivatiegebrekDuurzaamheidsinitiatieven in de retailsector: Strategieën, uitdagingen en toekomstperspectieven - redactieEffect woordbeoordelingen op schoolrapport in plaats van cijfers boHet effect van tekstuele beoordelingen op basisschoolrapporten - redactie

Verdieping

Hersenen hebben een positieve aandachtsbankrekening nodigOok hersenen hebben een bankrekening - Ivo MijlandHet misbruik van de term precedentHet misbruik van de term 'precedent' - Ivo MijlandFeedback geven en ontvangenFeedback Op Mijn Lessen? Graag. Maar Dan Wel Constructief! - Jaap VersfeltSchrijfonderwijs verbeterenSchrijfproducten verbeteren alleen door formatieve evaluatie op doelen! - Helèn de JongDigitale feedback 2Directe feedback in digitale leermiddelen; succes gegarandeerd? - deel 2 - Pepijn DousiDidactisch coachen 3Meerwaarde van Didactisch Coachen - deel 3 - Lia Voerman en Frans FaberDigitale feedbackDirecte feedback in digitale leermiddelen; succes gegarandeerd? - deel 1 - Pepijn DousiLeerbevorderende feedbackFeedback in de praktijk, hoe doe je dat? - Lia VoermanFeedback op emotieWanneer draagt feedback bij aan leren? - Lia VoermanZicht op kwaliteit huiswerkHoe houd ik zicht op de kwaliteit van het thuiswerk? - Gerdineke van Silfhoutontbrekende schakel - conatieDe ontbrekende schakel in onderwijs - inzicht in het conatieve deel - Joop Stroes4 manieren om feedback van leerlingen op te halen Aan de slag met feedback van leerlingen - Jaap VersfeltBeter schrijven door afstandsonderwijsLeren leerlingen beter schrijven door afstandsonderwijs? - Nellianne van Schaikformatief toetsen didactisch handelenFormatief toetsen in relatie tot didactisch handelen - Dominique Sluijsmans toetsing als motor voor leren en succeservaringenToetsing als motor voor leren: naar succeservaringen voor alle leerlingen - Dominique Sluijsmans Aan de slag: formatief evalueren met je teamFormatief evalueren: Aan de slag met je collega`s - Gerdineke van SilfhoutToetsing als kans voor leren - IntroToetsing als kans voor leren - Intro - Dominique Sluijsmans Formatief evalueren organiseren effectenHoe organiseer je formatief evalueren en wat is het effect? (2) - Dominique Sluijsmans Formatief leren en de implementatie daarvanWat vraagt formatief van (teams van) leraren? (3) - Dominique Sluijsmans Vijf voorbeelden van formatief evalueren De cyclus van formatief evalueren in 5 voorbeelden - Gerdineke van SilfhoutLeeshulp: van welke leesondersteuning leert je leerling nu echt?Lerende leeshulp - Karin van de MortelBewezen effectieve interventiesEvidence informed werken in het onderwijs - Jaap VersfeltZeggen wat je op je lever hebt, gesprekken met collegasGesprekken met collega's (2) - Zeggen wat je op je lever hebt - Adri van den Brandtoetsing kans om te lerenToetsing als kans om te leren - interview - Dominique Sluijsmans Goed gedrag aanleren vraagt om een professionele schoolcultuurOnderwijs is teamsport. Goed gedrag aanleren ook. - Anton HorewegToetsing inzetten voor kansengelijkheidSelecteren: we willen het niet, maar we doen het voortdurend - Karen HeijTerug naar de basisTerug naar de basis - Jonathan EckertDe rol van ouders, aanwijzen en de schoolleider in subjectificatieWereldgericht onderwijs en schoolleiderschap - 4 - Hartger WassinkLeerlingen helpen zich te richten op leren ipv op cijfersHoe help je leerlingen zich te richten op leren in plaats van op cijfers? - Sarah SchroederLeerpotentieel verdiepingHet begrip leerpotentieel: theoretische en praktische perspectieven - Machiel KarelsTien lessen over formatief evalueren (1 t/m 4)Neem formatief niet te snel voor lief: tien lessen van Dylan Wiliam (1 t/m 4) - Dominique Sluijsmans Tien lessen over formatief evalueren (5 t/m 7)Neem formatief niet te snel voor lief: tien lessen van Dylan Wiliam (5 t/m 7) - Dominique Sluijsmans Tien lessen over formatief evalueren (5 t/m 7)Neem formatief niet te snel voor lief: tien lessen van Dylan Wiliam (5 t/m 7) - Dominique Sluijsmans Tien lessen over formatief evalueren (8 t/m 10)Neem formatief niet te snel voor lief: tien lessen van Dylan Wiliam (8 t/m 10) - Dominique Sluijsmans Tien lessen over formatief evalueren (1 t/m 4)Neem formatief niet te snel voor lief: tien lessen van Dylan Wiliam (1 t/m 4) - Dominique Sluijsmans Tien lessen over formatief evalueren (5 t/m 7)Neem formatief niet te snel voor lief: tien lessen van Dylan Wiliam (5 t/m 7) - Dominique Sluijsmans Tien lessen over formatief evalueren (8 t/m 10)Neem formatief niet te snel voor lief: tien lessen van Dylan Wiliam (8 t/m 10) - Dominique Sluijsmans Zelfvertrouwen en zelfstandigheidWelke didactische strategie bevordert het zelfvertrouwen? - redactieEffect complimenten op zelfvertrouwenWelk effect hebben complimenten op zelfvertrouwen? - redactieLesobservatie-instrument startende lerarenWat is een goed lesobservatie-instrument? - redactieKijkwijzer voor leraren Kijkwijzers, hoe helpend zijn ze voor leraren? - redactie

Dossiers

Uw onderwijskundige kennis blijft op peil door 3500+ artikelen.